Khó khăn tìm việc của GenZ mới ra trường và cách vượt qua

Làm thế nào để tìm một công việc như ý khi bạn chỉ có tấm bằng trên tay và thiếu nhiều kinh nghiệm? Đây là câu hỏi mà rất nhiều sinh viên mới ra trường đang đối mặt. Câu hỏi này có vẻ trở nên hóc búa hơn với thế hệ cử nhân GenZ ngày nay. Vậy đâu là nguyên nhân, và cách nào để các bạn có thể vượt qua thử thách cam go này?

Làn sóng cắt giảm và yêu cầu khó từ nhà tuyển dụng

Nguyên nhân dễ thấy đầu tiên khiến nhiều GenZ khó tìm việc đến từ các lý do khách quan của thị trường lao động trong những năm gần đây.

Theo báo cáo từ Mạng Cộng đồng nghề nghiệp Việt Nam – Anphabe, vào năm 2023 nhiều doanh nghiệp đã đưa ra các quyết định cắt giảm mạnh. Con số lớn nhất đến từ các công ty ngành công nghệ thông tin, thương mại điện tử (cắt giảm trung bình 25% nguồn nhân lực); ngành Bất động sản (22%), Bảo hiểm (18%); các ngành Điện tử, công nghệ cao và du lịch (16%)… Đến năm 2024, xu hướng cắt giảm tại Việt Nam vẫn tiếp tục và không có dấu hiệu hạ nhiệt. Thực tế trên đủ cho thấy nhu cầu “đào thải” thay vì gia tăng nhân sự từ phía các doanh nghiệp, dẫn đến tình trạng người thất nghiệp ngày càng nhiều và tỉ lệ cạnh tranh gay gắt hơn trong thị trường lao động. Các bạn sinh viên là những đối tượng ít có lợi thế cạnh tranh nhất vì thiếu kinh nghiệm, nên cũng chịu ảnh hưởng nặng nề từ thực tế này.

Một lý do khách quan thứ hai đến từ những yêu cầu khó của nhà tuyển dụng khi tìm ứng viên. Để đáp ứng thị trường luôn biến động và gấp rút về thời gian, các công ty – các nhà tuyển dụng cần những nhân sự có thể “tạo ra giá trị ngay lập tức”. Bởi vậy họ sẽ luôn ưu tiên người có kinh nghiệm, đồng thời phải phù hợp với những vòng kiểm tra, vòng phỏng vấn cùng rất nhiều tiêu chí về ngoại ngữ, kỹ năng mềm từ ứng viên. Những bạn trẻ còn bỡ ngỡ mới ra đời, chắc hẳn sẽ gặp nhiều thua thiệt trong chặng đua thử thách này.

Những tiêu chí đến từ chính… GenZ

Một nguyên nhân khác dẫn đến khó khăn tìm việc của GenZ lại có thể xuất hiện từ những tiêu chí tìm việc của thế hệ này. 

Theo chia sẻ từ Giám đốc tuyển dụng của Zetter Recruitment (Anh), Ursula Colman, giới trẻ hiện nay đang có kỳ vọng cao về mức lương hoặc thời gian làm việc tại văn phòng. Các cử nhân mới tốt nghiệp sẽ phù hợp với nhiều vị trí ở cấp độ đầu vào nhưng nhiều bạn trẻ cho rằng mức lương chưa đủ và các bạn kỳ vọng nhận lương cao hơn. Điều này có thể lý giải phần nào vì tình hình lạm phát và chi phí sinh hoạt cao ở thành phố hiện nay. Tuy nhiên các nhà tuyển dụng chỉ có thể điều chỉnh lương ở mức giới hạn chứ không thể gia tăng như các vị trí cao cấp.

Bên cạnh đó, không ít bạn còn muốn tìm việc làm tại nhà hoặc không cần đến văn phòng thường xuyên. Điều này cũng không phù hợp vì đa số các vị trí khởi đầu một sự nghiệp nào đó luôn cần sự kết nối trực tiếp tại văn phòng.

Một báo cáo mới nhất của công ty phân tích dữ liệu Mỹ – Number Barn cho thấy có đến 41% GenZ “phớt lờ” nhà tuyển dụng trong quá trình ứng tuyển hoặc thử việc. Có thể thấy ngay chính thế hệ GenZ hiện nay cũng có những quan điểm riêng về chuyện tìm việc. Thị trường lao động vẫn mang đến những cơ hội nhất định, nhưng mỗi bạn trẻ vì những tiêu chí riêng cũng trở nên chọn lọc hơn về lựa chọn công việc.

Làm sao để vượt qua thất nghiệp?

Với những nguyên nhân như trên, làm cách nào để GenZ vượt qua khó khăn thất nghiệp khi mới ra trường? 

Trước tiên, với những nguyên nhân khách quan đến từ thị trường lao động, khi thị trường càng cạnh tranh thì các bạn càng nên có sự chủ động, nhanh nhẹn trong quá trình tìm việc. Thay vì chỉ tìm việc ở một số website quen thuộc, bạn nên mở rộng mạng lưới tìm việc qua các kênh thông tin như mạng xã hội (Facebook, LinkedIn, thậm chí Thread), và cả mạng lưới quen biết cá nhân. Bạn càng tiếp cận nhiều nguồn thông tin, bạn sẽ được biết nhiều vị trí đăng tuyển hơn. 

Bên cạnh đó, bạn có thể chủ động kết nối với nhà tuyển dụng của những công ty bạn hướng đến qua LinkedIn. Hãy liên tục theo dõi các tin tức đăng tuyển từ họ và đừng ngần ngại gửi tin nhắn, nhờ họ chia sẻ thêm về những vị trí bạn quan tâm.

Trong suốt quá trình phỏng vấn, các bạn cũng nên chuẩn bị cho mình tâm thế thoải mái, tự tin, vui vẻ và có sự cầu thị. Các nhà tuyển dụng có thể rất khó tính, nhưng họ sẽ luôn có ấn tượng tốt và sẵn sàng tạo cơ hội cho các ứng viên trẻ có thái độ tốt và thực sự quan tâm đến công việc.

Với nguyên nhân xuất phát từ quan điểm tìm việc của GenZ, nếu có thể bạn hãy thử mở lòng và lắng nghe hơn từ phía nhà tuyển dụng. Nhiều vị trí sẽ yêu cầu nhiều vòng phỏng vấn, vòng kiểm tra, thậm chí kèm theo một số thông tin tiêu cực đăng tải trên mạng. Tuy nhiên thay vì từ bỏ ngay từ đầu, bạn có thể thử sức ở từng vòng một, tích cực trao đổi với nhà tuyển dụng để xem xét mức độ cởi mở và hỗ trợ từ phía họ. Điều này sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin và cảm nhận chính xác hơn về vị trí mình ứng tuyển.

Lời kết

Hành trình tìm kiếm công việc chính thức đầu tiên thường không dễ dàng với các bạn trẻ, không riêng GenZ. Tuy nhiên nếu không ngừng cố gắng và thật sự nghiêm túc với công cuộc tìm việc, bạn sẽ tìm thấy vị trí phù hợp cho mình. Hy vọng bài viết của Master Media đã mang đến những thông tin có ích cho bạn!