White Space và Negative Space trong thiết kế

White Space (khoảng trắng) và Negative Space (không gian âm) là hai khái niệm cơ bản nhưng thường gây nhầm lẫn. Dù đều nói về những khoảng trống, chúng có nguồn gốc, định nghĩa và mục đích ứng dụng khác biệt. Ngay sau đây Master Media sẽ giúp bạn tìm hiểu sự khác biệt giữa hai khái niệm này.

White Space

White Space vốn bắt nguồn từ thiết kế in ấn, khi hầu hết tài liệu đều được in trên giấy trắng. Thuật ngữ này dùng để chỉ các khoảng trống nằm giữa, xung quanh hoặc trong các phần tử có trong bản thiết kế. Điều quan trọng là “khoảng trắng” không nhất thiết phải có màu trắng, nó có thể là bất kỳ màu sắc, họa tiết hay kết cấu nền nào, miễn là không chứa nội dung chính như văn bản hay hình ảnh.

Dù chỉ là những khoảng trắng nhưng White Space có thể là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các Designer. Khoảng trắng sẽ góp phần tạo bố cục và phân cấp thông tin, tách bạch những thành phần chính phụ giúp người xem dễ phân loại và tiếp thu nội dung quan trọng nhanh chóng. Đồng thời, những khoảng trắng phù hợp còn tạo điều kiện để hình ảnh không rối, người đọc không bị mỏi mắt nên thoải mái và đọc nhanh hơn. Tiết chế White Space còn tạo dựng được cảm giác thoáng đãng, tinh tế và chuyên nghiệp cho bản thiết kế, gia tăng tính thẩm mỹ.

Các loại White Space phổ biến gồm:

• Micro White Space: Khoảng trống nhỏ giữa các chữ cái, từ, dòng văn bản, hoặc các mục nhỏ. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng đọc chi tiết.
• Macro White Space: Khoảng trống lớn hơn bao quanh các khối nội dung chính, như lề trang hoặc không gian xung quanh logo. Nó định hình bố cục tổng thể và tạo cảm giác thoáng đãng.
• Active White Space: Khoảng trống được chủ ý thêm vào để tạo điểm nhấn hoặc hướng dẫn luồng thông tin, có vai trò tích cực trong việc dẫn dắt mắt người xem.
• Passive White Space: Khoảng trống xuất hiện tự nhiên, không chủ đích tạo hiệu ứng đặc biệt mà chỉ để đảm bảo tính dễ đọc và gọn gàng.

Để dễ hình dung về White Space, bạn có thể tham khảo các bài viết trong sách và tạp chí. Những khoảng lề trang rộng, khoảng cách giữa các đoạn văn, và khoảng cách giữa các cột đều là White Space giúp việc đọc trở nên dễ chịu. Giao diện Google Search cũng là ví dụ tiêu biểu cho White Space với lối thiết kế tối giản, ô tìm kiếm đặt ở trung tâm và nhiều khoảng trắng bao quanh để nhấn mạnh sự rõ ràng.

Negative Space

Negative Space còn được gọi là “không gian âm”, có nguồn gốc từ nhiếp ảnh và mỹ thuật. Trong thiết kế đồ họa, Negative Space là các khoảng trống giữa các phần tử mà bản thân nó lại tạo thành một hình ảnh, dáng dấp, hoặc một thông điệp ẩn ý có ý nghĩa. Nói cách khác, đây là không gian “trống” nhưng lại có vai trò chủ động trong việc tạo ra một hình dạng mới.

Cũng giống như White Space, Negative Space dù chỉ là khoảng không gian “không có gì” nhưng lại nắm vai trò khá quan trọng. Dạng không gian này có thể tạo hình ảnh ẩn hoặc thông điệp kép bên cạnh yếu tố chính trong hình. Ngoài ra Negative Space còn đảm bảo tính cân bằng và hài hòa, thậm chí tạo chiều sâu cho hình ảnh cũng như kích thích sự tò mò từ người xem. Không ít trường hợp, những không gian trống được thiết kế khéo léo còn tạo nên điểm nhấn cho toàn bộ thiết kế. 

Để hình dung về Negative Space, bạn có thể liên tưởng đến Logo FedEx với phần mũi tên được hình thành một cách tinh tế giữa chữ “E” và “x”, tượng trưng cho tốc độ và sự chính xác. Logo NBC cũng là một ví dụ tiêu biểu, bao gồm hình ảnh con công được tạo thành từ Negative Space giữa các cánh quạt màu sắc của logo, thể hiện sự đa dạng và hướng nhìn.

So sánh White Space và Negative Space

Mặc dù đôi khi được dùng lẫn lộn, sự khác biệt chính giữa White Space và Negative Space nằm ở mục đích và kết quả của khoảng trống đó:

Điểm tương đồng: Cả hai đều là các khoảng trống trong một thiết kế, không chứa nội dung trực tiếp. Chúng đều đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện bố cục, sự rõ ràng, tạo nên sự hài hòa và giúp mắt người xem tập trung vào các yếu tố quan trọng.

Điểm khác biệt chính: White Space tập trung vào việc tạo ra sự rõ ràng, dễ đọc, cấu trúc và cảm giác “thở”. Nó giúp tách biệt và làm nổi bật các yếu tố. Ngược lại, Negative Space sử dụng khoảng trống đó để tạo ra một hình ảnh hoặc thông điệp mới, thường là một yếu tố sáng tạo và bất ngờ. Negative Space là một yếu tố thiết kế “có ý nghĩa” hơn là chỉ là một khoảng trống.

Kết luận

White Space và Negative Space là hai yếu tố thiết kế mạnh mẽ, biến một bố cục đơn thuần thành một tác phẩm có chiều sâu, rõ ràng và truyền cảm hứng. Bằng cách hiểu rõ sự khác biệt này, các nhà thiết kế có thể tạo ra những sản phẩm đẹp mắt và ấn tượng. Hy vọng bài viết của Master Media đã mang đến những thông tin có ích cho bạn!